رمان برباد رفته، شاهکار بی‌تکرار مارگارت میچل است. این رمان عاشقانه – تاریخی بیانگر سرگذشت دختر جوان و جذابی به نام اسکارلت در گیرودار جنگ داخلی آمریکا است. مارگارت میچل در رمان «برباد رفته» داستان جستجوی عشق را در متن جنگ روایت می‌کند و همچنین داستان انسان‌هایی را باز می‌گوید که مصائب و فجایعی را از سر می‌گذرانند و عزیزانی را از دست می‌دهند و همچنان برای بقا می‌کوشند.
رمان برباد رفته، شاهکار بی‌تکرار مارگارت میچل است. این رمان عاشقانه – تاریخی بیانگر سرگذشت دختر جوان و جذابی به نام اسکارلت در گیرودار جنگ داخلی آمریکا است. مارگارت میچل در رمان «برباد رفته» داستان جستجوی عشق را در متن جنگ روایت می‌کند و همچنین داستان انسان‌هایی را باز می‌گوید که مصائب و فجایعی را از سر می‌گذرانند و عزیزانی را از دست می‌دهند و همچنان برای بقا می‌کوشند.
نیکولو ماکیاولی نظریه‌هایش را در بیست‌وشش فصل شرح می‌دهد. از گونه‌گونی پادشاهی‌ها و روش‌های به‌دست آوردن سرزمین‌ها آغاز می‌کند و هرکدام را به‌تفصیل توضیح می‌دهد و نمونه‌های آن را برمی‌شمرد. از شهریاری‌های موروثی، شهریاری‌هایی که از فراچنگ آوردن سرزمین‌های دیگر پدید می‌آیند، شهریارهایی که با دستان خون‌آلود به جایگاه خود می‌رسند، شهریارهایی که از سوی مردم انتخاب می‌شوند و سرزمین‌هایی تحت حکم‌رانی مذهب هستند سخنانی به میان می‌آید. در چند فصل به مسئله‌ی سپاه و جنگ می‌پردازد. پس از گفتاری در مقوله‌ی گشاده‌دستی و تنگ‌چشمی، سراغ قیاس ستم‌گری و مهربانی می‌رود و می‌کوشد به سؤال «آیا شهریار باید نازک‌دل باشد یا مردم باید از او بترسند؟» پاسخ دهد. بحث‌های بعدی ماکیاولی حول «درست‌پیمان بودن شهریار»، «دوری از خواری و نفرت مردم» و «برجای گذاشتن نام نیک» می‌گردد. در فصول بعدی از «به‌گزینی کارگزاران» و «پرهیز از دسایس زبان‌بازان و چاپلوسان» سخن می‌گوید. ماکیاولی کتابش را با فصلی تحت عنوان «اندرزهایی برای رهانیدن ایتالیا از چنگ بربران» به پایان می‌رساند. در مجموع می‌توان گفت دستورالعمل‌های سیاسی جاری در کتاب شهریار به کسب و حفظ قدرت توجه دارد. پرسش‌های مطرح‌شده توسط او تا به امروز همچنان محل بحث و جدل باقی مانده و تا روزگاری که دولت‌ها پابرجا هستند و سیاست جایگاهی ویژه در زندگی انسان دارد، اندیشه‌های ماکیاولی همچون یک دستورالعمل، کاربرد خواهند داشت.
کتاب «خواجه‌ی تاجدار» روایتی است کامل و مفصل از سرگذشت پرفرازونشیب و گاه عجیب «آقامحمدخان» پادشاه مهم و تأثیرگذار قاجار که با زبانی روان و روایتی جذاب بیان شده است. هرآن‌چه علاقه‌مندان به تاریخ در شخصیت پیچیده‌ی آقامحمدخان و سرگذشت او می‌جویند، در این اثر گرد آمده. از شرایط جهانی که او چشم‌هایش را به آن گشود، از حاکمان آن زمانه و سرنوشت‌شان، از جنگ‌های طایفه‌ای قاجارها، از کودکی غریب او و بلایی که بر سرش آمد، از ویژگی‌های آقامحمدخان و تحولات شخصیت او در گذر تاریخ، از نقاط قوت و ضعف‌های او، از جنگ‌های قدرت و بازی تاج‌وتخت، از افشاریه، از زندیه، از اسارت‌های آقامحمدخان در دوره‌های مختلف، از انگیزه‌های او برای دست گرفتن قدرت، از اتحادها، اختلاف‌ها، توطئه‌ها، حمله‌ها، شکست‌ها و پیروزی‌ها، از جنگ‌ها و جنگ‌های بی‌پایان، از پایان یک حاکم مقتدر، از مقدمات قتل آن خواجه‌ی تاجدار، از قتل و سرنوشت شوم او، از سرنوشت جسم آقامحمدخان که پس از مرگ هم پرماجرا بود و از هرچه در این دوران بر او و بر ایران گذشته، در «خواجه‌ی تاجدار» سخنی به میان آمده و مخاطب اثر علاوه بر کسب اطلاعات تاریخی بسیار، لذت داستانی هم از شنیدن این کتاب خواهد برد.
کتاب «خواجه‌ی تاجدار» روایتی است کامل و مفصل از سرگذشت پرفرازونشیب و گاه عجیب «آقامحمدخان» پادشاه مهم و تأثیرگذار قاجار که با زبانی روان و روایتی جذاب بیان شده است. هرآن‌چه علاقه‌مندان به تاریخ در شخصیت پیچیده‌ی آقامحمدخان و سرگذشت او می‌جویند، در این اثر گرد آمده. از شرایط جهانی که او چشم‌هایش را به آن گشود، از حاکمان آن زمانه و سرنوشت‌شان، از جنگ‌های طایفه‌ای قاجارها، از کودکی غریب او و بلایی که بر سرش آمد، از ویژگی‌های آقامحمدخان و تحولات شخصیت او در گذر تاریخ، از نقاط قوت و ضعف‌های او، از جنگ‌های قدرت و بازی تاج‌وتخت، از افشاریه، از زندیه، از اسارت‌های آقامحمدخان در دوره‌های مختلف، از انگیزه‌های او برای دست گرفتن قدرت، از اتحادها، اختلاف‌ها، توطئه‌ها، حمله‌ها، شکست‌ها و پیروزی‌ها، از جنگ‌ها و جنگ‌های بی‌پایان، از پایان یک حاکم مقتدر، از مقدمات قتل آن خواجه‌ی تاجدار، از قتل و سرنوشت شوم او، از سرنوشت جسم آقامحمدخان که پس از مرگ هم پرماجرا بود و از هرچه در این دوران بر او و بر ایران گذشته، در «خواجه‌ی تاجدار» سخنی به میان آمده و مخاطب اثر علاوه بر کسب اطلاعات تاریخی بسیار، لذت داستانی هم از شنیدن این کتاب خواهد برد.
زن سی‌ساله‌ی بالزاک نه درباره‌ی یک زن سی‌ساله است و نه درباره‌ی سی سالگی یک زن. داستان زنی است که از اوان جوانی او روایت می‌شود؛ از اولین نگاه‌های عاشقانه که دل او را هوایی می‌کنند. ژولی همان ابتدا هم با چالش‌هایی برای رسیدن به عشقش روبه‌رو است، اما گذر زمان خیلی چیزها را تغییر می‌دهد. ژولی بزرگ‌تر می‌شود و درکش از جهان گسترده‌تر می‌شود و جهان‌بینی‌اش هم دچار تغییر می‌شود. به سی‌سالگی می‌رسد و نویسنده سی‌سالگی او را نقطه‌ی عطفی در زندگی‌اش قرار می‌دهد و این مسئله را به تمام زنان تعمیم می‌دهد. بالزاک در این رمان هم از بستر داستان برای بیان نظریه‌های جامعه‌شناختی و انسانی‌اش استفاده کرده و درباره‌ی زنان، اخلاق، رنج و شرافت سخنان بسیاری گفته است. هرچند بالزاک هم به‌سیاق هم‌نسلان خود گاه به اندرزگویی مستقیم رو آورده، اما توصیفات او از درد و رنج بشر و به‌خصوص آن دردی که زنان می‌کشند و بارهایی که بر دوش‌شان سنگینی می‌کند، می‌تواند هم‌ذات‌پنداری مخاطب را برانگیزد و احساسات او را هم درگیر داستان کند. رمان اما با سی‌سالگی ژولی تمام نمی‌شود. سال‌ها ادامه می‌یابد و زن سی‌ساله‌ی داستان چندین سال بزرگ‌تر می‌شود و هرچه به خط پایان نزدیک‌تر می‌شود، تجربه‌های زیسته‌اش هم رنگ و جنس دیگری می‌یابند. عمق رنج‌هایش بیشتر می‌شود و اندیشه‌های ژولی هم بارها و بارها دستخوش تغییر قرار میگیرند.
امیل زولا «شاهکار»ش را در سال 1886 به دست چاپ سپرد. این اثر چهاردمین کتاب مجموعه‌ی روگن ماکار محسوب می‌شود. شاهکار روایتی است از تلاش‌ها و چالش‌های مردی به نام «کلود لانتیه» برای خلق یک نقاشی بزرگ و ماندگار. ریشه‌ی این داستان به دوستی زولا با «پل سزان» برمی‌گردد و تصویری نزدیک و دقیق از دنیای هنر پاریس در سده‌ی نوزدهم به دست می‌دهد. سزان یکی از برجسته‌ترین نقاشان قرن نوزده و بیست فرانسه بود که علاوه بر نقش مهمی که در گسترش سبک امپرسیونیسم و پست‌امپرسیونیسم داشت، از منابع الهام نقاشان بزرگی چون «پابلو پیکاسو» هم بود. کلود لانتیه، قهرمان شاهکار نیز همچون پل سزان، هنرمندی انقلابی است که آثارش تحت تأثیر سنت‌ها، با سوءبرداشت مواجه می‌شود. اما زولا در شخصیت‌پردازی لانتیه، تنها به شناختش از سزان اکتفا نکرده و ویژگی‌های کلود لانتیه را می‌توان ترکیبی از خصوصیات چند نقاش امپرسیونیست از جمله «کلود مونه»، «ادوارد مانه» و به‌طبع پل سزان دانست. انتشار این رمان، تأثیر مطلوبی بر دوستی نویسنده و نقاش نداشت. سزان پس از دریافت کتاب، نامه‌ی تشکری به زولا می‌نویسند اما این نامه، آخرین گفت‌وگوی میان این دو دوست قدیمی است و می‌توان گفت انعکاس زندگی شخصی سزان در رمان زولا، دوستی آن‌ها را کم‌رنگ می‌کند و سپس آن را به پایان می‌رساند.
«ماجراهای تام سایر» یک راوی سوم‌شخص خودمانی داشت که به شکلی دل‌نشین ماجراهای تام را روایت می‌کرد. اما مارک تواین در «ماجراهای هاکلبری فین» قلم را به دست خود هاک داده تا با روایتی اول‌شخص ماجراهایش را شرح دهد. آن‌ها که کتاب اول را خوانده‌اند، از پیش هاک و تام را می‌شناسند، اما در همین کتاب هم هاک به خوبی خود را به مخاطب معرفی می‌کند. ماجراهای هاک کمی از کتاب نخست جدی‌تر و گاه تلخ‌تر هستند. مدتی از ماجراهای کتاب اول گذشته و حالا قهرمانان ما کمی بزرگ‌تر شده‌اند. روایت و بیان جذاب هاک از وقایع، به تمام حوادث وجهی طنازانه بخشیده و شنیدن تلخی‌های داستان هم از قول خود هاک، تأثیرش بر مخاطب را دوچندان کرده است. هاک در رفاه قصه‌اش را آغاز می‌کند، اما خیلی زود پدر دائم‌الخمر و لاابالی‌اش پیدا می‌شود و رنج‌هایش شروع می‌شوند. هاک به فکر فرار از خانه و شهرش می‌افتد و در این مسیر با «جیم» یک برده‌ی فراری همراه می‌شود. در ادامه، ماجراهای بسیاری برای هاک و جیم پیش می‌آید، با آدم‌های رنگ‌به‌رنگ و متفاوتی برخورد می‌کنند و درگیر اتفاقات گوناگونی می‌شوند. تام سایر هم ماجراهای خود را به این کتاب می‌آورد و حضورش در این اثر، بر لذت مطالعه‌ی آن می‌افزاید. درگیری‌های درونی هاک با باورهای غلط عمومی و خرافات و از طرفی حضور برجسته‌ی وجدان و اخلاق خودش و نیز پرداختن دقیق به مسئله‌ی برده‌داری و نژادپرستی، ماجراهای هاکلبری فین را به اثری درخشان و ماندگار در تاریخ ادبیات بدل کرده که شنیدن آن می‌تواند چه برای گروه سنی کودک و نوجوان و چه بزرگسالان، پر از جذابیت و لذت باشد.
ماجراهای تام سایر یک راوی سوم شخص خودمانی و دل‌نشین دارد. قصه‌گوی تام، ماجراهای او را از خانه و دردسرهایش با خاله پالی‌اش آغاز می‌کند. تام پسری است که یک‌جا بند نمی‌شود و دائم پی ماجرا می‌گردد. و در این خلال ماجراهای زیادی هم نصیبش می‌شود. در مدرسه خودنمایی می‌کند، در کلیسا مورد توجه قرار می‌گیرد، یک دل نه، صد دل عاشق می‌شود، با دوستانش به جزیره می‌رود و در قالب رابین هود و دزدان دریایی به بازی و ماجراجویی می‌پردازد. اما گاهی ماجراهایش جدی‌تر هم می‌شوند؛ شاهد جنایتی فجیع در گورستان می‌شود، مدتی با دوستش «بکی» در غار گم می‌شود و همه از پیدا کردن‌شان پاک ناامید می‌شوند، به جست‌وجوی گنج مشغول می‌شود و در کنام جو سرخپوسته، جانی خطرناک گرفتار می‌شود، گاهی خراب‌کاری می‌کند و گاه به قهرمانی واقعی بدل می‌شود و اتفاق‌هایی از هر شکل را از سر می‌گذراند. همه‌ی این داستان‌ها، با زبان طنازانه‌ی تواین و نمایش زندگی کودکانه‌ی تام و دوستانش روایت می‌شود که می‌تواند برای گروه‌های سنی کودک و نوجوان جذاب باشد. اما در عین حال، بزرگسالان نیز می‌توانند همان‌قدر یا شاید حتی بیشتر، با ماجراهای تام سایر همراه شوند و لذت ببرند. چرا که بالأخره همه زمانی کودک و زمانی نوجوان بوده‌ایم و خیلی از خاطرات و دغدغه‌های تام، می‌تواند یادآور دوران شیرینی شود که پشت سر گذاشته‌ایم.
علوی «موریانه» را چند سال پس از انقلاب 1357 نوشت. اما داستان آن از دهه‌ی سی شمسی آغاز می‌شود و تا چند روز پس از انقلاب اسلامی ایران ادامه می‌یابد. راوی کتاب یک مقام ساواکی است که نویسنده کوشیده از زبان او موریانه‌هایی که پایه‌های تخت پادشاهی را جویدند و حاکمیت شاهنشاه را فرو ریختند، به تصویر بکشد. در این خلال، خون جوانان مبارزی که جان خود را هم در راه مبارزه از دست دادند، رنگی ویژه می‌یابد. البته همان‌طور که از محدوه‌ی زمانی روایت پیداست، علوی موریانه‌ها را در سال‌های پایانی حکومت پهلوی که به سقوطش انجامید، نشان نمی‌دهد. او از چگونگی ایجاد ساختار و نظام حکومتی آغاز می‌کند و نشان می‌دهد که معمار چگونه همان خشت‌های نخستین را کج گذاشته و باعث شده دیوار نظام همواره متزلزل باشد. علوی توانسته با هنرمندی، خط سیر داستان موریانه را در کنار تصاویری که از یک نظرگاه بدیع، ترسیم می‌شوند، پیش ببرد و هم‌زمان با بیان قصه‌ای با ساختار درست، محتوایی روشن از نقدهای سیاسی، اجتماعی و تاریخی خود را هم ارائه کند. در این بین، نقش زبان و نثر این نویسنده‌ی شهیر هم انکارناشدنی است. همان‌طور که نثر آثاری چون چشم‌هایش و گیله‌مرد، مخاطب را به خود جذب می‌کند، در موریانه هم روانی و جذابیت متن از چاشنی‌هایی هستند که می‌توانند این رمان را به تجربه‌ای لذت‌بخش بدل کنند.
