جستجوی پیشرفته

• زمان: 12 ساعت 52 دقیقه
• نویسنده: ژیلا بنی یعقوب
• گوینده: معصومه عزیزمحمدی

«افسوس برای نرگس‌های افغانستان» نتیجه‌ش شش سفر کوتاه و بلند ژیلا بنی‌یعقوب به افغانستان است. نخستین سفر در سال 1380 انجام شد و پس از آن، این خبرنگار هر سال به کشور همسایه رفته است. کتاب او از گزارش‌هایی درباره‌ی زندگی مردم افغانستان تشکیل شده؛ از زندگی زنان، مردان و کودکانش. بسیاری از گزارش‌ها در حین جنگ در این کشور همیشه‌ناآرام تهیه شده، اما نویسنده تمرکز خود را نه بر جبهه‌ها و رزمنده‌ها که بر مردم و زندگی آن‌ها گذاشته است؛ در خانه، خیابان، دانشگاه، مدرسه، محله‌های پیشرفته و مکان‌های ویران‌شده. برخی از گزارش‌های میدانی که بنی‌یعقوب از افغانستان تهیه کرده، در گذشته در نشریات به چاپ رسیده‌اند و برخی نیز نخستین بار در همین کتاب منتشر شده‌اند.

• زمان: 19 ساعت 47 دقیقه
• نویسنده: اولیویه گز
• مترجم: ابوالفضل الله دادی
• گوینده: مهدی صفری

از زمان پیسی‌استراتوس، نخستین جبار یونان باستان، مردان قدرت فردی‌شان را ورای هر نظارت و قانونی، بی‌رحمانه بر قبایل‌شان اعمال کرده‌اند: سزارهای رومی که خون‌خوارترین‌شان کالیگولا و نرون بودند، یا مستبدانی کمابیش روشن‌فکر، فرمان‌روایانی خودکامه و قصابانی خون‌آشام مثل چین شی‌هوانگ، نخستین کسی که امپراتوری چین را یک‌پارچه و فرهیختگان را زنده‌به‌گور کرد، یا محمد تغلق، سلطان دهلی، که صرفاً محض لذت پایتختش را با خاک یکسان کرد. اما دیکتاتورها هیچ‌گاه به اندازه‌ی قرن اخیر تکثیر نشدند، انگار که پیشرفت و فن، دو شاخص این قرن، علیه خودش به پا خاست. وقتی دستگاه اختاپوس‌وارِ قدرت در دولت‌های مدرن به دست دیکتاتورها افتاد، خشونت با شدتی بی‌سابقه طغیان کرد.

• زمان: 13 ساعت 39 دقیقه
• نویسنده: یرواند آبراهامیان
• مترجم: محمدابراهیم فتاحی
• گوینده: فریاد موسویان

تاریخ ایران مدرن را می‌توان عملاً تاریخ تحول نهاد دولت در ایران سده‌ی نوزدهم و بیستم دانست. اگر چه در دوران قاجار به تعبیری، دولت، زائده‌ای از دربار بود و استبداد کهن هنوز آن‌قدر قدرت داشت که صدارت و وزرا را مهار کند، اما آبراهامیان معتقد است ریشه‌های شکل‌گیری یک دولت متمرکز را باید در تحولات سیاسی عصر قاجار جست‌وجو کرد. وی با تصویری که از ایران قاجاری می‌دهد به نوعی سعی دارد گذار تاریخی مردمان ایرانی را از جماعات پراکنده‌ی تحت فرمان قدرت‌های متعدد به یک جامعه‌ی تحت حاکمیت یک دولت متمرکز نشان دهد. دولت به مثابه یک محرک عظیم در گسترش مناسبات مدرن و تحولات اجتماعی درونمایه‌ی اصلی تحلیل تاریخ ایران مدرن است.

• زمان: 19 ساعت 56 دقیقه
• نویسنده: عباس میلانی
• گوینده: امید تقوی

«امیرعباس هویدا» سیاستمدار مطرح ایرانی است که بین سال‌های 1297 و 1358 زیست و نزدیک به سیزده سال از عمرش به‌عنوان نخست‌وزیر ایران مشغول به کار بود. او تنها دو سال داشت که همراه خانواده به سوریه مهاجرت کردند. سال‌های کودکی تا جوانی او نیز در کشورهای لبنان، فرانسه، انگلیس و بلژیک به تحصیل گذشت. پس از سال‌ها کسب تجربه و تسلط به چند زبان، هویدای جوان به وطن برگشت. او در ایران به‌مرور عهده‌دار پست‌ها و مقام‌های مهمی شد. از کارداری سفارت ایران در چند کشور گرفته تا عضویت در هیئت مدیره‌ی شرکت ملی نفت ایران تا وزارت دارایی و دربار و از همه مهم‌تر نخست‌وزیری. در سرانجام او اما هیچ ردی از شکوه زندگی شصت‌ساله‌اش دیده نمی‌شود. او که در ماه‌های آخر سلطنت محمدرضا شاه پهلوی از صدارت کنار گذاشته شده و در بازداشت بود، در بهمن 1357 تصمیم گرفت خود را تسلیم نیروهای انقلابی کند. اما برخورد دادگاه انقلاب با او، خلاف انتظارش بود و محاکمه‌اش توسط صادق خلخالی، به اعدام او انجامید.

• زمان: 14 ساعت 03 دقیقه
• نویسنده: کارن الیوت هاوس
• مترجم: نگار باغانی, ابراهیم موسوی
• گوینده: نازیما حسینی

عربستان سعودی و ایران دو قدرت منطقه‌ای هستند که می‌کوشند نفوذ و دایره‌ی امنیت‌شان را گسترش دهند و البته همواره تنش‌هایی میان آن‌ها وجود داشته است. با این حال، در طول چندین دهه تقابل میان این دو کشور، همواره نوعی تحفظ و خودنگه‌داری وجود داشته است؛ به‌گونه‌ای که انتقادات‌شان از هم‌دیگر بیشتر در سطح کنایه و لفافه باقی می‌ماند. اما حالا محمد بن‌سلمانِ رجز‌خوان، پادشاه عربستان شده است؛ پادشاه جوانی که صریحا از نزاع ایران و عربستان حرف می‌زند. عربستان سعودی با بحران‌های زیادی در عرصه‌های مختلف مواجه است و ابتدایی‌ترین گام آن بود که نسل تازه‌ای از شاهزادگان وارد عمل شوند. اما با این تغییر، خودش شمشیری دولبه است؛ یا این تغییر، نشاط و روزآمدی به حکومت عربستان سعودی تزریق می‌شود یا آن‌که خامی این جوانان حکومتشان را بر باد می‌دهد. اما آن بحران‌ها چه هستند و چگونه این تغییر نسلی می‌تواند به حل‌شان کمک کند؟ پاسخ این سؤال بسیار مفصل است و به اطلاعات زیادی از اعماق جامعه‌ی عربستان نیازمند است. یعنی همان اطلاعاتی که «کارن الیوت هاوس» در «هزارتوی سعودی» در اختیار ما می‌گذارد.

• زمان: 13 ساعت 22 دقیقه
• نویسنده: استیفن کینزر
• مترجم: شهریار خواجیان
• گوینده: تایماز رضوانی

بیش از نیم قرن پیش، آمریکا برای نخستین بار دولتی را در کشوری خاورمیانه‌‎ای سرنگون کرد. قربانی این کودتا دکتر محمد مصدق نخست‌وزیر دموکرات و منتخب مردم بود. کینزر در «همه‌ی مردان شاه» شرح دست اول و کاملی از این عملیات سرنوشت‌ساز به دست می‌دهد. گزارش او، بازسازی ساعت به ساعت رویدادهای مرداد 1332 را در بر می‌گیرد و با ارزیابی میراث عذاب‌آور و وحشتناک کودتا، به پایان می‌رسد. این کتاب با رویکردی هوشمندانه به تاریخ خاورمیانه و سیاست خارجی آمریکا، نگاهی روشنگر به رویدادی می‌اندازد که پیامدهای ناخواسته‌ی آن از جمله انقلاب اسلامی و تعرض خشونت‌بار آمریکا، تاریخ جدید جهان را شکل بخشیده است. با توجه به نقش رو به گسترش ایالات متحده در خاورمیانه، شنیدن این کتاب بیش از پیش حائز اهمیت می‌گردد. نویسنده اثرش را با جمله‌ای کوتاه از هری ترومن آغاز کرده و کتاب را به مردم ایران تقدیم کرده است: «هیچ‌چیز جدیدی در جهان وجود ندارد؛ جز آن سرگذشتی که شما نمی‌دانید.»

• زمان: 12 ساعت 37 دقیقه
• نویسنده: جوزف نای
• مترجم: احمد عزیزی
• گوینده: تایماز رضوانی

نای در آینده‌ی قدرت ابتدا انواع قدرت را به تصویر می‌کشد. او با تفکیک قدرت نظامی، قدرت اقتصادی و قدرت نرم، نقطه‌ی عزیمتی برای پرداختن به موضوع قدرت ایجاد می‌کند. از دید نای لزوماً هیچ کدام از این سه وجه قدرت به تنهایی نمی‌توانند عامل قدرت‌نمایی یا اعمال قدرت باشند. بلکه اعمال قدرت به عنوان هدف غایی قدرت‌مداری همواره تابعی از آمیزش این سه وجه قدرت با یکدیگر است. نای در این تقسیم‌بندی عواملی همچون منابع طبیعی، انرژی‌های فسیلی، اهرم‌های تشویق و تنبیه، دیپلماسی عمومی و جذب و ترغیب را از نظر می‌گذراند و ارتباط آن‌ها را با قدرت به مثابه یک مفهوم مجرد واکاوی می‌کند.

• زمان: 17 ساعت 49 دقیقه
• نویسنده: خالد حسینی
• مترجم: غلامرضا اسکندری
• گوینده: مهدی صفری, مریم پاک ذات

بادبادک‌باز همچون تمام آثار خالد حسینی پر از غم است. مگر می‌شود از افغانستان سخن گفت و حرفی از اندوه به میان نیاورد؟ داستان بادبادک‌باز از کابل آغاز می‌شود. جایی که راوی داستان «امیر» هنوز کودک است و با پسر خدمتکارشان «حسن» روزهای پرفرازونشیبی را سپری می‌کنند. حوادث درونی و بیرونی بسیاری دست به دست هم می‌دهند که راه امیر و حسن از هم جدا شود. امیر به آمریکا رفته و پس از سال‌ها «راهی برای جبران مافات» می‌یابد. از آن‌جا که راهی برای بازگشت به گذشته وجود ندارد، امیر باید بکوشد آینده را تغییر دهد. خالد حسینی هم‌زمان با روایت داستانی پر از تلخی‌ها و گاه خوشی‌ها و در بستر قصه، چند مورد از مهم‌ترین وقایع سیاسی و اجتماعی افغانستان در دهه‌های گذشته را نیز مرور می‌کند. اما مهم‌ترین نکته‌ای که بادبادک‌باز را به رمانی گیرا و جذاب بدل کرده، قلم نویسنده و تبحر او در بیان احساسات و شخصیت‌پردازی بی‌نقص آن است؛ به‌طوری که شنونده خواه‌ناخواه با امیر و پدرش، حسن و علی، ثریا، سهراب، رحیم‌خان و دیگر آدم‌های ماجرا همراه خواهد شد و دردهای آن‌ها را هم‌چون درد خود احساس خواهد کرد.

• زمان: 13 ساعت 54 دقیقه
• نویسنده: اورلاندو فیجز
• مترجم: غلامحسین میرزاصالح
• گوینده: سحر بیرانوند

کتاب «فقط برایم نامه بنویس» روایت یک عشق دیرپا است. عشقی که تحت تأثیر محکومیت یکی از طرفین تا مدت‌ها بی‌وصال می‌ماند. این کتاب مجموعه‌ای از جزئیات تاریخی، تعاملات بین زندانیان و زندانبانان، شیوه‌های عجیب بهره‌کشی و در عین حال نیروی عظیم یک عشق دیرپا را پیش روی مخاطب قرار می‌دهد. «اورلاندو فیجز» نویسنده‌ی کتاب کوشیده است تا با کنار هم قراردادن نامه‌های این زوج و وقایع تاریخی دوران جنگ‌جهانی دوم و پس از آن، چشم‌اندازی ارائه کند که در آن می‌توان رنج مردم عادی شوروی، چهره‌ی سیاه جنگ و سیاست‌های امنیتی استالین را به خوبی مشاهده کرد

• زمان: 16 ساعت 13 دقیقه
• نویسنده: انوش صالحی
• گوینده: فریاد موسویان

انوش صالحی در «اسم شب، سیاهکل» تلاش کرده تا با واکاوی تمام منابع موجود و موشکافی در انتخاب مستندات، ابتدا به بررسی چگونگی پیدایش تفکر مبارزه‌ی مسلحانه در نیمه‌ی نخست دهه‌ی چهل بپردازد و سپس روند شکل‌گیری آن در نیمه‌ی دوم این دهه را نیز روایت کند. «اسم شب، سیاهکل» تاریخچه‌ی جریان چریک‌های فدایی خلق را تا اسفند 1349 مرور می‌کند و افراد تأثیرگذار این جنبش را معرفی می‌کند. با وجود این‌که انوش صالحی در تمام بخش‌ها به حقایق استناد کرده و خبری از داستان‌سرایی در «اسم شب، سیاهکل» نیست، اما در عین حال از روایتی داستان‌گونه و جذاب بهره برده تا تکرار حقایق تاریخی مخاطب را خسته نکند. به این صورت، شنونده علاوه بر دریافت اطلاعات تاریخی، می‎‌تواند کتاب را با لذت دنبال کند.