اخلاق زنانهنگر (یا فمینیستی) تلاشی است برای بازبینی، صورتبندی مجدد یا باز اندیشی اخلاق سنتی از آن حیث که چنین اخلاقی تجربه اخلاقی زنان را ناچیز میانگارد یا بیارزش میکند. از جمله آلیسون جگر، فیلسوف زنانهنگر، اخلاق سنتی را بابت کمتوجهی به زنان به پنج شیوه مرتبط به هم سرزنش میکند. نخست: اخلاق سنتی نسبت به موضوعات و علایق زنان در مقابل موضوعات و علایق مردان، دغدغه کمتری نشان میدهد. دوم: اخلاق سنتی، موضوعات اخلاقیای را که در به اصطلاح جهان خصوصی مطرح میشوند پیشپا افتاده میداند، حوزهای ک ...
اصطلاح هرمنوتیک هم فن و هم نظریه فهم و تفسیر بیانهای زبانی و غیر زبانی را در بر میگیرد؛ در این میان فن، مرتبه اول است و نظریه مرتبه دوم. پیشینه سنت هرمنوتیکی، به مثابه نظریهای در باب تفسیر، به فلسفه یونان باستان بر میگردد. در سدههای میانه و دوره نوزایی، هرمنوتیک به منزله شاخه بسیار مهمی از مطالعات مربوط به کتاب مقدس پدیدار میشود. بعدها مطالعه فرهنگهای باستان و کلاسیک را نیز در بر میگیرد. با پیدایی ایدهباروری و رمانتیسم آلمانی وضعیت هرمنوتیک دستخوش تغییر میشود. هرمنوتیک فلسفی میشود. دی ...
ایمانوئل کانت در سراسر دوران فعالیت(فکری)اش، درگیر بسیاری از مسائل عمدهای بود که فلسفه معاصر آنها را ذیل عنوان «فلسفه دین» دستهبندی میکند. این مسائل مشتملاند بر براهین وجود خدا، صفات خدا، بقای نفس، مسئله شر، و ارتباط مبادی اخلاقی با عمل و باور دینی. توجه کانت در نوشتههای دوره به اصطلاح «پیشانقدی»اش، یعنی دوره پیش از انتشار نقد عقل محض در سال 1781، اساسا معطوف به کارکرد و جایگاه نظری مفهوم خدا بود. لذا، در پی آن بود که مفهوم خدا را درون مجموعهای از اصول فلسفی بنیادی قرار دهد که به طور نظام ...
هگل (1831-1770) همراه با فیشته و شلینگ، به دوره «ایدئالیسم آلمانی» در دهههای پس از کانت تعلق دارد. وی به عنوان نظاممندترین ایدئالیست پساکانتی در سراسر آثار منتشر شده مکتوبش و نیز درسگفتارهایش کوشید تا نوعی هستیشناسی فراگیر و نظاممند را از منظری «منطقی» شرح وبسط دهد. شاید هگل بیش از همه به دلیل شرح غایتانگارانهاش از تاریخ مشهور باشد، همان شرحی که بعدها مارکس آن را برگزید و «وارونه ساخت»، یعنی آن را به نظریه مادهگرایانه مبدل کرد که بر اساس آن پیشرفت تاریخی به کمونیسم منتهی خواهد شد.
در سال 1966 رهبر کمونیست چین -مائو تسه تونگ- اجرای طرحی را آغاز کرد که بعدها به انقلاب فرهنگی شهرت یافت. مائو هدف از آغاز کارزار انقلاب فرهنگی را مبارزه با «چهار عامل کهنه» در فرهنگ چین و مبارزه طبقاتی با بورژوازی اعلام کرده بود، اما در عمل هدف وی از این تغییرات بنیادین، احیای نفوذ و تسلط خود بر ارکان حزب کمونیست چین -که به تازگی با ورود رهبران جدید به عرصهی قدرت، از کنترل او خارج شده بود- و بازگرداندن کشور به مسیری متمایز از افکار کاپیتالیستی بود. در قلع و قمع انقلاب فرهنگی که تا سال 1976 رسما ...
در سال 1948 در کشور آفریقای جنوبی قانون تبعیضنژادی تصویب شد. قانون نژاد پرستانهای که 55 سال رنج و درد ناگفته را برای میلیونها انسان به ارمغان آورد. شرایط زندگی زیر بار قانون آپارتاید در آفریقای جنوبی را میتوان اینگونه توصیف کرد: انزوا و تنهایی سیاهپوستان، امکانات عمومی فرسوده، خدمات شهری جدا برای سیاهپوستان و... . هدف آپارتاید از ابتدا روشن بود: محدود کردن حقوق سیاهپوستان که اکثریت وسیع جمعیت آفریقای جنوبی را تشکیل میدادند، به منظور تضمین تسلط اقلیت کوچک سفید پوست بر این کشور.
گراردوس مرکاتور، جغرافیدان قرن شانزدهم در سال 1512 میلادی در روپلموند، در منطقه فلاندر متولد شد. او در دورهای از کشمکشهای مذهبی میزیست و برای مدتی به جرم بدعت به زندان انداخته شد. مرکاتور حرفهاش را بهعنوان سازنده ادوات ریاضی آغاز کرد، اما با نقشه جهان سال 1569 خود، که شیوهای جدید از نمایش زمین کروی را بر روی کاغذ مسطح معرفی میکرد، به شهرتی ماندگار رسید. این روش که سیستم تصویری مرکاتوری نامیده میشود، همچنان امروز بهکار میرود. کتاب سال 1585 او با عنوان اطلس، نخستین کتابی بود که از این ...
توسیدید تاریخ نگار یونانی و نویسندهی تاریخ جنگ پلوپونزی بود که به شرح وقایع جنگ پلوپونز بین آتن و اسپارت که از 431 پیش از میلاد آغاز و با یک وقفهی چند ساله تا 404 پیش از میلاد ادامه داشت میپردازد. وی به پدر «تاریخ علمی» ملقب است زیرا برای نخستین بار در دیباچهی کتابش به تدوین کلیات معیارهای گواهیآوری و تحلیل تاریخ براساس علت و معلول، بدون دخالت دادن نقش خدایان میپردازد. او نوشتن درباره حقایق و آمار و ارقام را به احساسات و افسانه ترجیح میداد و در بخشهایی از کارش به ظریفترین جزئیات جنگها ...
تیکو براهه، اخترشناسی دانمارکی بود که در سال 1546 به دنیا آمد. وی یکی از با ارزشترین رصدگران آسمان شب در طول تاریخ بود که شاید بزرگترین گامها را در راستای ارتقای سطح علم در چند قرن اخیر برداشته است. تیکو براهه عقیده بطلمیوس را که هر چیزی به دور زمین میگردد به طور کامل قبول نداشت و همچنین از پذیرفتن پیشنهاد کوپرنیک که زمین به دور خورشید میگردد نیز امتناع میکرد. ولی بعدها این تحقیقات تیکو بود که درستی نظریات کپرنیک را ثابت کرد. اگرچه براهه نتایج به دست آمده از رصدهایش را به سادگی در اختیار ...
تاریخ پزشکی، کتابی دیگر از مجموعهی تاریخ جهان، به بررسی و شناسایی و درمان بیماریها و پیشگیری از آنها و قدمت علم پزشکی میپردازد. براستی اولین درمانگران چه کسانی بودند و چه میکردند؟ باستانشناسان احتمال میدهند که آنان درمان جسمی را با اعتقادات مذهبی میآمیختند. بیماری و جراحت اغلب غیرمترقبهاند. به همین دلیل، انسانهای نخستین، همانند مردم بسیاری از تمدنهای بعدی، بر این عقیده بودند که عامل این بیماریها ارواح شیطانی یا خشم خدایان است. نخستین اطلاعاتی که درباره پزشکی ثبت شده از ناحیهای در عر ...