کتاب صوتی سرشت راستین انسان

نویسنده‌ی «هنر عشق ورزیدن» و چندین کتاب ارزشمند دیگر
«اریک سلیگمن فروم»، روان‌شناس، روان‌کاو، جامعه‌شناس و فیلسوف آلمانی است که سال 1900 در فرانکفورت متولد شد. او تحصیلات آکادمیک خود را از دانشگاه فرانکفورت آغاز کرد و چند سال بعد، دکترای جامعه‌شناسی را از دانشگاه هایدلبرگ دریافت کرد؛ در حالی که تنها 22 سال داشت. فروم که در خانواده‌ای یهودی چشم به جهان گشوده بود، با قدرت‌گرفتن نازی‌ها، ناچار به ترک وطن شد و به ایالات متحده گریخت. فروم، در دانشگاه کلمبیای نیویورک به تحصیل و پژوهش ادامه داد و تحقیق‌هایی را نیز با روان‌شناس بزرگ هم‌وطنش «کارن هورنای» پی گرفت و به‌مرور مطالعات اریک فروم نیز رنگ بیشتری از روان‌شناسی به خود گرفتند. فروم سال 1980 و تنها چند روز پیش از پایان هشتادمین سال حیات پربارش، در سوئیس درگذشت و با آثار ارزشمندش، چیزهای بسیاری به دانش اجتماعی و روان‌شناختی این جهان افزود و یادگارهایی گران‌قدر از خود به‌جا گذاشت. «هنر عشق ورزیدن»، «گریز از آزادی»، «داشتن یا بودن؟»، «هنرِ بودن»، «آناتومی ویران‌سازی انسان»، «انسان برای خویشتن»، «جامعه‌ی سالم»، «روان‌کاوی و دین»، «زبانِ ازیادرفته»، «سرشت راستین انسان»، «روانکاوی و ذن بودیسم»، «رسالت زیگموند فروید» و «انقلاب امید» تنها برخی از آثار برجسته‌ی روان‌شناس آلمانی‌اند که همه‌شان به فارسی نیز ترجمه شدند. علاوه بر این‌ها، فروم چندین کتاب دیگر نیز نوشته که ترجمه‌ی فارسی اغلب آن‌ها نیز موجود است.
 
سرشت راستین انسان از دیدگاه مارکس
اریک فروم در سال‌های زندگی‌اش، گرایش‌هایی به سوسیال دموکراسی داشت و زمانی نیز نزد «آلفرد وبر» برادر مارکسیست مشهور «ماکس وبر»، جامعه‌شناسی می‌آموخت. به‌طبع «کارل مارکس» و اندیشه‌هایش نیز زمان و بخش مهمی از مطالعات فروم را به خود اختصاص دادند و نتیجه‌اش کتابی بود که در سال 1961 منتشر شد. فروم در کتابش کوشید مفهوم انسان را در نظر مارکس به‌شیوه‌ای ساده بنویسد و دشواری‌های درک نوشته‌های مارکس را مرتفع کند. از آن‌جا که سرشت راستین انسان غالبا به بررسی اندیشه‌های فلسفی و تاریخی مارکس پرداخته است، بحث درباره‌ی نکات مشاجره‌آمیز نظریه‌ی اقتصادی و سیاسی او محلی از اعراب ندارد. فروم در فصل نخست، از «تحریف مفاهیم مارکس» در طول تاریخ می‌گوید و می‌کوشد تصویری دقیق‌تر از مارکس ترسیم کند. فصول دوم و سوم، به‌ترتیب از «ماتریالیسم تاریخی مارکس» و «مسئله‌ی آگاهی، ساختار اجتماعی و کاربرد قهر» سخن می‌گویند. فروم در فصل چهارم به «سرشت انسان» می‌رسد و در دو بخش «مفهوم سرشت انسانی» و «خودکنشی انسان» به این موضوع می‌پردازد. فصل پنجم کتاب از بحثی شنیدنی راجع به «بیگانگی» تشکیل شده و فصل بعد یعنی «سوسیالیسم در نظر مارکس» با آموزه‌های جالبی حول این مفهوم همراه است. هفتمین فصل کتاب «پیوستگی اندیشه‌ی مارکس»، دیدگاه‌های مارکس جوان و مارکس مسن را مقایسه می‌کند و از هسته‌ی فلسفی که توسط مارکس در جوانی شکل گرفت، سخن می‌گوید. فصل پایانی «مارکس، یک انسان» بعدتر به این کتاب افزوده شده و اریک فروم در آن تلاش کرده تصویر بازهم شفاف‌تری از مارکس، در مقام یک انسان به دست دهد تا گامی برای از بین رفتن برخی تعصبات نسبت عقاید او برداشته باشد.
 
از اعتراض به گم‌کردکی خویشتن تا آزاد کردن خود برای تحقق استعدادها
فلسفه‌ی مارکس مثل اغلب اندیشه‌های اگزیستانسیالیستی، بیان‌گر اعتراضی به ازخودبیگانگی انسان، گم‌کردگی خویشتن و تبدیل شدن فرد به شیء است؛ جنبشی است علیه آن نوع ناانسان‌سازی و ماشین‌وارشدن انسان که ذاتیِ توسعه‌ی صنعت‌گرایی غربی است. این فلسفه، منتقد قاطع همه‌ی «پاسخ‌ها»یی به مسئله‌ی وجود انسان است که می‌کوشند با نفی یا لاپوشانی دوگانگی‌های ذاتی وجود او، به راه‌حل‌هایی دست یابند. فلسفه‌ی مارکس در سنت فلسفی اومانیسم غربی ریشه دارد؛ سنتی که از اسپینوزا و با واسطه‌ی فلاسفه‌ی فرانسوی و آلمانی عصر روشنگری در قرن هجدهم، به گوته و هگل می‌رسد و ماهیت بنیادی آن، توجه به انسان و تحقق توانمندی‌های او است. همان‌طور که پیش‌تر گفته شد، فلسفه‌ی مارکس نوعی اعتراض است؛ اعتراضی ملهم از اعتقاد به انسان، به ظرفیت او برای آزاد کردن خود و تحقق بخشیدن توانمندی‌ها و استعدادهایش.
 
کتاب صوتی سرشت راستین انسان
نشر صوتی آوانامه، کتاب صوتی «سرشت راستین انسان» اثر «اریک فروم» را طی همکاری با «نشر اختران» تولید و منتشر کرده است. ترجمه‌ی کتاب، اثر «فیروز جاوید» بوده و خوانش آن را «تایماز رضوانی» به عهده داشته است. پیش از این نیز، نسخه‌ی صوتی یکی دیگر از آثار مهم فروم توسط آوانامه صوتی شده است: «هنر عشق ورزیدن» با ترجمه‌ی «ابوذر کرمی» و اجرای «آرمان سلطان‌زاده».