ارنستو چهگوارا پس از پیروزی انقلاب کوبا، این کشور را به قصد صدور انقلاب به بولیوی ترک کرد. ماهها تلاشهای «چه» در بولیوی به نتیجهای نرسید و خود او نیز دستگیر و سپس در اکتبر 1967 و پیش از رسیدن به چهل سالگی اعدام شد. «خاطرات بولیوی» نتیجهی یادداشتهای روزانهی ارنستو چهگوارا از آخرین دورهی زندگیاش است که در بولیوی سپری شد و از شروع اقامت او در بولیوی تا روزهای پیش از مرگش ادامه دارد. او چند ماه پیش از مرگش گورنوشتهای آماده کرد که بر مزارش نوشته شده است: «هرگاه مرگ به سراغ ما آید، خوش آید؛ به شرط آنکه فریاد ما به گوش شنوایی رسد و دست دیگری برای اسلحههای ما دراز شود.»
کتاب حاضر مجموعهای است از 27 داستان کوتاه درخشان از صمد بهرنگی که قصههای کوتاه صمد را شامل میشود؛ از «اولدوز و کلاغها» و «تلخون» گرفته تا «ماهی سیاه کوچولو» و «پاپهن خانم». داستانهای کودکانهای که به زبان استعاره و اشاره، مفاهیم عمیقی را منعکس میکنند. قصههایی که «کودکان بسیاری را شاید به خواب برده باشد»، اما برای بیداری نوشته شدهاند. نهتنها بیداری کودکان، که بیداری بزرگسالان و کودکان درونِ بزرگسالان! داستانهایی که با بیان ساده و موجز، تلخیها و شیرینیهای بسیاری را به شنونده منتقل میکنند.
بسیاری از ما کارتون «دخترک کبریت فروش» را دیدهایم. کارتونی که سالهای متمادی پای ثابت برنامههای دو شبکهای صدا و سیما در شب کریسمس بود. شاید اما خیلیها نویسندهی اصلی داستان، یعنی «هانس کریستین اندرسن» را نشناسند. مردی که چند نسل از کودکان سراسر دنیا، با داستانهایش بزرگ شدند و برای خود خاطره ساختند. در این جلد از مجموعه چهار جلدی داستانهای «هانس کریستین اندرسن» که به مناسبت دویستمین سالگرد تولدش چاپ شده است، علاوه بر داستان «دخترک کبریت فروش» که نامش بر جلد کتاب نیز نوشته شده است، 53 داستان کوتاه دیگر از او آورده شده است.
بسیاری از ما کارتون «دخترک کبریت فروش» را دیدهایم. کارتونی که سالهای متمادی پای ثابت برنامههای دو شبکهای صدا و سیما در شب کریسمس بود. شاید اما خیلیها نویسندهی اصلی داستان، یعنی «هانس کریستین اندرسن» را نشناسند. مردی که چند نسل از کودکان سراسر دنیا، با داستانهایش بزرگ شدند و برای خود خاطره ساختند. در این جلد از مجموعه چهار جلدی داستانهای «هانس کریستین اندرسن» که به مناسبت دویستمین سالگرد تولدش چاپ شده است، علاوه بر داستان «پری جنگلی» که نامش بر جلد کتاب نیز نوشته شده است، 39 داستان کوتاه دیگر از او آورده شده است.
مرگ آرام، قصه مادریست که ذره ذره میمیرد. کتاب احساسات فرزندان را در قبال مادر رو به مرگشان شرح میدهد؛ یعنی احساسات متناقض و صادقانه فرزندان. دوبووار در کتاب به صراحت از تفاوتها میان خود و مادر مینویسد و خبری از ترحم افراطی مرسوم نیست . حتی سیمون ماجراهای حقارتآمیز مادر در ارتباط با پدر را نیز فاش میکند. دوبووار پرده از جوانی مادری سرکوب شده برمیدارد. زنی که با عقدههایش رشد کرده و سعی داشته اخلاقیات سختگیرانهاش را به دخترانش تحمیل کند. اخلاقیاتی که محصول سرکوبهای جوانیاش بودند. قطعا زنی مانند دوبووار نمیتواند مانند دیگران سوگواری کند. او با دید روشنفکرانه اصیلش با مساله مرگ روبه رو میشود و تا آخر دیدگاه انتقادی و واقعبینانهاش را نسبت به مادر و مرگش حفظ میکند. در این کتاب راوی بر نفرتش از پزشکان و پرستاران اصرار دارد. در جایی از کتاب او مفهوم مرگ خوب (کشتن بیماری که در بستر مرگ درد میکشد) را مطرح میکند و لحنش به ما میگوید که او طرفدار این کار است. او واقعا دلش میخواست که یک نفر مادرش را که بر آن تخت لعنتی میخکوب شده بود راحت کند تا درد نکشد. بیرحمانه به نظر میرسد اما به نظر خودش این نوعی ایثار است.
شخصیت اصلی «هزار پیشه» مانند دیگر آثار او، باز هم «هنری چیناسکی» است که به نوعی برگرفته از شخصیت خود اوست. هزار پیشه ماجرای سرگردانی هنری چیناسکی یا هنک است. مردی که از خدمت نظام وظیفه معاف شده است، اما اگر معاف هم نمیشد بعید بود به جبهه جنگ برود. چیناسکی مدام در حال سفر است و از شهری به شهر دیگر میرود. در مسافرخانهها و مهمانپذیرهای کثیف و ارزان و کوچک اقامت میکند و بیشتر اوقاتش را به دنبال نوشیدن است و هر شغلی پیدا کند، انجام میدهد.
ملاله یوسفزی، در دوازدهم جولای سال 1997 میلادی، در بخش مینگوره از دره سوات، در کشور پاکستان، در یک خانواده پشتون دیده به جهان گشود. پدرش ضیاءالدین یوسفزی یک فعال در زمینه آموزش کودکان و مدیر و موسس یک مجموعه از مدارس در آن منطقه بود. پدرش به افتخار ملاله میوند، بانوی قهرمان پشتونها در جنگ افغانها با بریتانیا، او را ملاله نامید. ملاله از کودکی، تحت تاثیر روحیه مبارزهجوی پدرش که برخلاف جو سنتی حاکم بر منطقه اقدام به تأسیس مدارس مدرن نموده بود، علاقه و استعداد وافری به تحصیل از خود نشان داد. با شروع تسلط طالبان بر منطقه سوات، رفته رفته فشارها بر پدرش برای تعطیلی مدارس، و بخصوص جلوگیری از تحصیل دختران بیشتر شد. طالبان چندین مدرسه را در آن منطقه تخریب کردند و خانوادهها را بطور گسترده مورد تهدید قرار دادند که دخترانشان را به این مدرسهها نفرستند. خانواده ملاله نیز به شدت در خطر حملات مرگبار طالبان قرار داشتند. پدرش بارها مستقیماً توسط طالبان تهدید به مرگ شد تا مدارس خود را تعطیل کند و از تحصیل دختران در آن مدارس جلوگیری به عمل آورد. ملاله نیز در این دوران به همراه پدر به مبارزه علنی علیه ایدئولوژی طالبان دست زد و با مصاحبهها و سخنرانیها و مقالات متعدد درصدد برآمد تا چهره زشت این گروه مسلح را به دنیا معرفی کند. او در این راه بینظیر بوتو، نخستوزیر پیشین پاکستان، که ترور شده بود را الگوی خود قرار داد.
علوی در مقدمه کتاب «53 نفر» با پذیرش انتقاد خوانندگان در مورد کتاب «ورق پارههای زندان»، این کتاب را پاسخی به انتظار آنان میداند. او در این کتاب از شرایط زندان و زندانبانان، که خود آنها را «میرغضبها و دوستاقبان» مینامد، نوشته است. از کسانی که به قول او «شمرهای دورهی جدید که به لباس شهربانی و قاضی و وزیر درآمده بودند». اما او در کتابش اسمی از این افراد (که آنها را محصول اوضاع و احوال دورانی سیاه میداند) نمیبرد، چرا که این اشخاص را در دوران خود مهم میبیند و با نام نبردن از آنها تلاش دارد تا به کتاب خود بیشتر جنبهی تاریخی بدهد. «53 نفر» ماجرای دستگیری بزرگ علوی و 52 نفر دیگر از زمان بازداشت، زندان و محاکمه است که به شیوهای استادانه، با روایت داستانی و مستندگویی ترکیب شده است. علوی این کتاب را ده سال پس از آزادی، یعنی در سال 1330 منتشر کرد.
عبید زاکانی مهمترین طنزپردازی است که هزل را از حوزهی شعر جدا کرد و به عرصهی نثر آورد. عبید کوشید زبان ساده و موجز و مؤثری برای بیان فضای طنزآمیز بیابد. اگر آثار عبید اینهمه مورد توجه خاص و عام قرار گرفته و او را در قلهی منحنی طنزپردازان ایران قرار داده است، به خاطر شکل ادبی همهفهمی است که او برای بیان شوخیهایش در فارسی ابداع کرده است. او جهان طنز را میشناخت و جهان را پرطنز میدید و با طنز از آن سخن میگفت و ذهنش جز اینگونه بیان و توصیف، راهی دیگر نمیشناخت با این وجود، باورها و تفکرات عبید را نیز میتوان از خلال آثارش درک کرد؛ چرا که عبید واقعی در متن نوشتههای بیپرده و گستاخش آشکار میشود.
زیگموند فروید روانشناس چالش برانگیز اتریشی، صاحب اثر «سه رساله دربارهی نظریه جنسی» است که پیشتر از او کتاب صوتی «موسی و یکتاپرستی» را تولید و منتشر کردهایم. در جامعهی ما با اینکه در حال حاضر کودکان نسبت به همه چیز دانش نسبیای دارند، اما در مسائل جنسی اطلاعات کمی دارند که دلایل خاصی از جمله: عدم آگاهی والدین از مسائل جنسی و حتی بهزعم برخی افراد شرم آور بودن اینگونه مسائل است. این عدم آگاهیها امکان خطرات و سواستفادههای جنسی را در پی دارد. کتاب چالش برانگیز فروید در سال 1905 به چاپ رسید و چالشی در میان جامعه ایجاد کرد؛ اما اکنون هم شاید افراد شنونده این اثر به چالش کشیده شوند. انحرافات جنسی، آزارهای جنسی و ... جز جدایی ناپذیر جوامع است. این اثر نگاهی به انواع مسائل جنسی و انواع بیماریهای این غریزهی طبیعی و تمایلات انسانی در فواصل کودکی و بلوغ فرد دارد. با شنیدن این اثر سطح اطلاعات بیشتر و نحوه برخورد در مورد اینگونه مسائل برایتان سادهتر خواهد شد.